เมื่อคิดจะซื้อไม้ดอกหอม - มุมบ้านเบิกบาน
เคยสังเกตไหมว่า เวลาเราเห็นดอกไม้จะรู้สึกกระปรี้กระเปร่า ยิ่งถ้าได้กลิ่นหอม ๆ ด้วยละก็ยิ่งรู้สึกกระชุ่มกระชวยเข้าไปใหญ่ จึงไม่แปลกที่ในบ้านเราความนิยมในไม้ดอกหอมยังคงมีอยู่ไม่เสื่อมคลาย สำหรับมือใหม่บางคนที่มีใจรัก แต่ไม่รู้จะเลือกมาปลูกอย่างไร บ้านและสวน มีคำแนะนำดี ๆ มาฝาก ไปดูกันว่ามีอะไรบ้าง
- ประเภทของต้นไม้ การเลือกซื้อไม้ต้นใหญ่-เล็ก ไม้พุ่มหรือไม้เลื้อย ควรพิจารณาให้เหมาะสมกับพื้นที่ว่างของบริเวณบ้าน และไม่ควรปลูกชิดแนวรั้ว เพราะหากไม้ดอกหอมโตเต็มที่แล้วจะมีทรงพุ่มใหญ่โตหรือรกรุงรัง เป็นปัญหาต่อบ้านของเราหรือบ้านข้างเคียงได้ จำเป็นต้องตัดแต่งทรงพุ่มอยู่เสมอ
- ทำเลที่จะปลูก หากปลูกทางทิศตะวันออกหรือตะวันออกเฉียงเหนือ ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกในช่วงฤดูหนาว และถ้าปลูกทางทิศตะวันตกหรือตะวันตกเฉียงใต้ ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกในฤดูฝน เพื่อให้ลมพัดกลิ่นเข้าบ้านเรา แต่หากปลูกผิดที่แล้ว ลมจะพัดกลิ่นหอมไปให้บ้านที่อยู่ข้างเคียง
- ลักษณะของกลิ่นหอม ต้องดูว่าเราชอบกลิ่นหอมลักษณะใด หอมแรง หอมหวาน หรือหอมอ่อน ๆ บางชนิดมีกลิ่นค่อนข้างหนัก อาจทำให้เวียนศีรษะได้ เช่น ราตรี บุหงาส่าหรี แก้ว สำหรับกลิ่นหอมที่ฉุนเกินไปอาจแก้ไขได้โดยการปลูกให้ห่างจากตัวบ้าน หรือหมั่นตัดแต่งกิ่ง ควบคุมไม่ให้ออกดอกมากนัก
- ช่วงเวลาที่ส่งกลิ่นหอม ส่วนใหญ่แล้วไม้ดอกหอมให้กลิ่นหอมแรงในช่วงพลบค่ำ เช่น กระดังงาสงขลา พุด จำปี จำปา บางชนิดหอมช่วงเช้า เช่น กลาย สายหยุด มะลิ ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมในช่วงเช้าก่อนเวลา 10.00 น. หรือช่วงเย็นประมาณ 17.00 น. ก็จะได้กลิ่นหอมของดอกไม้อย่างแน่นอน
- หอมจริงหรือไม่ บางชนิดมีทั้งพันธุ์ที่มีดอกหอมและไม่หอม เช่น กลาย บุหงาเชิง มหาพรม ทางที่ดีควรดมดอกก่อนซื้อ ถ้าไม่มีดอกก็อย่าซื้อ หรือหากไปเลือกซื้อในช่วงกลางวันที่ไม่ค่อยมีกลิ่นหอมมากนัก ควรสังเกตจากลักษณะดอกที่มีอยู่ว่าเป็นชนิดเดียวกับที่ต้องการจริง ๆ
- ฤดูดอกยาวนาน ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกได้ตลอดปี หรือออกดอกได้ปีละหลายเดือน เช่น โมก สร้อยฟ้า เล็บมือนาง แก้ว บานเย็น นางแย้ม
- สภาพแสง ไม้ดอกหอมบางชนิดต้องอยู่กลางแจ้งเท่านั้นถึงจะออกดอก เช่น จำปี มะลิ กุหลาบ แต่บางชนิดปลูกกลางแจ้งไม่ได้ เช่น เดหลีใบกล้วย จำปูน แสดสยาม ม่วงทักษิณ และไม้ดอกหอมหลายชนิดต้องปลูกในที่กึ่งแดดกึ่งร่มหรือร่มรำไรจึงจะออกดอกได้ดี
- ระดับความสูงของพื้นที่ ไม้ดอกหอมบางชนิดชอบอากาศหนาวเย็น เช่น หอมหมื่นลี้ มณฑาดอย มณฑาป่า จำปาหลวง จึงควรปลูกในพื้นที่สูง แต่บางชนิดชอบอากาศร้อน ชอบอยู่ในพื้นราบจึงจะออกดอกได้ดี เช่น ตะลุมพุก พุดซ้อน มะลิลา มะลิซ้อน
- ระดับของความชื้น บางชนิดชอบพื้นดินที่ชื้นมาก ทนแฉะได้ดี เช่น จำปีสิรินธร เดหลีใบกล้วย แต่บางชนิดต้องอยู่ในที่แห้งแล้งจึงจะออกดอกได้เต็มต้น เช่น สะแล่งหอมไก๋ หมักม่อ นมหนู ช้างน้าว
- สภาพของต้นไม้ หากต้องขนส่งในระยะทางไกล ควรเลือกซื้อต้นไม้ที่มีใบแก่หรือต้นที่อยู่ในสภาพพักตัว เมื่อนำไปปลูกแล้วจะแตกยอดอ่อนแตกใบอ่อนได้ทันที แต่ถ้าเลือกต้นที่แตกใบอ่อนจำนวนมากไปปลูก จะเหี่ยวเฉาและทรุดโทรมหลังปลูกง่าย
- ไม้ขุดล้อมขนาดใหญ่ ควรสอบถามราคาของต้นไม้พร้อมค่าขนส่ง ค่าปลูก และการรับประกันพรรณไม้ก่อนตัดสินใจซื้อ จะช่วยให้เราได้ต้นไม้ที่สมบูรณ์ และสามารถขอเปลี่ยนต้นไม้ใหม่ได้ถ้ามีการตายเกิดขึ้น
- ราคาของต้นไม้ ควรสอบถามจากหลาย ๆ ร้าน แล้วพิจารณาปัจจัยอื่น ๆ ประกอบด้วย เช่น ขนาดของต้น ความสมบูรณ์ของต้น ทรงพุ่มสวยงามหรือไม่ มีโรคแมลงหรือไม่ หากเป็นต้นขุดล้อมควรพิจารณาให้ดี การปลูกจากต้นเล็ก ๆ นอกจากจะประหยัดเงินแล้ว ยังได้ความภูมิใจที่ได้ดูแลกับมือ และสุขใจเมื่อได้เห็นต้นไม้เจริญงอกงาม.
ขอบคุณบทความที่เป็นประโยชน์จากหนังสือพิมพ์ืเดลินิวสื
บ้านและสวน